Zmiany w umowach związane z COVID-19

Wątpliwości odnośnie do możliwości aneksowania umów w związku z wystąpieniem okoliczności wynikających z COVID-19 należy rozpatrywać każdorazowo w oparciu na regulacje zawarte w ustawie z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.

Zapewnienie dowozu a udzielenie zamówienia publicznego

Zgodnie z art. 7 pkt 32 ustawy Pzp, zamówienie publiczne to umowa odpłatna zawierana między zamawiającym a wykonawcą, której przedmiotem jest nabycie przez zamawiającego od wybranego wykonawcy robót budowlanych, dostaw lub usług.

Zakaz karania za opóźnienie

Zgodnie z art. 433 ustawy Pzp projektowane postanowienia umowy nie mogą przewidywać odpowiedzialności wykonawcy za opóźnienie, chyba że jest to uzasadnione okolicznościami lub zakresem zamówienia. Zamawiający musi mieć świadomość, że terminy, zwłoka i opóźnienie nie są tożsame. Zwłoka powiązana jest bowiem z winą wykonawcy, opóźnienie zaś występuje niezależnie od jej istnienia. Tym samym nawet w przypadku nieuprawnionego zastrzeżenia kar „za opóźnienie” nie ma podstaw do ich naliczania na etapie realizacji umowy.

Wymóg dotyczący „rocznika” pojazdu

W celu zabezpieczenia możliwości realizacji zamówienia za pomocą sprawnych pojazdów zamawiający powinien określić wymogi w zakresie co najmniej maksymalnej daty produkcji, a cech technicznych i wymagań jakościowych, jakie powinny spełniać pojazdy używane do przewożenia dzieci. W jednym z wyników kontroli NIK zarzuciła kontrolowanym zamawiającym to, że nie weryfikowali stanu technicznego pojazdów używanych do przewozu, a w toku kontroli stanu technicznego tych pojazdów, dochodziło do zatrzymywania dowodów rejestracyjnych autobusów, które nie nadawały się z przyczyn technicznych do poruszania się po drogach lub które nie miały aktualnych badań technicznych (sygn. sprawy LPO.430.003.2016).

Warunek obejmujący weryfikację zdolności technicznej lub zawodowej wykonawcy

Zamawiający może go postawić w kilku obszarach, w tym wykształcenia, kwalifikacji zawodowych, doświadczenia, a także potencjału technicznego zarówno samych wykonawców, jak i osób skierowanych przez wykonawcę do realizacji zamówienia.

Warunek dotyczący sytuacji ekonomicznej lub finansowej wykonawcy

Zamawiający jest upoważniony do weryfikowania, czy sytuacja ekonomiczna lub finansowa, w jakiej znajduje się wykonawca, umożliwi mu realizację zamówienia w sposób zgodny z oczekiwaniami zamawiającego. Celem stawiania tego warunku jest zatem potwierdzenie zdolności wykonawcy do sfinansowania zamówienia do czasu uzyskania wynagrodzenia od zamawiającego.

Warunek dotyczący posiadania uprawnień do przewozu

Podjęcie i wykonywanie krajowego transportu drogowego w zakresie przewozu osób to działalność reglamentowana, a zatem zamawiający stawia warunek dotyczący uprawnień. Warunek ten nie jest jednak uniwersalny, co oznacza, że należy go dostosować do konkretnego przedmiotu zamówienia. Dostosowanie to polega na określeniu ustawowych uprawnień adekwatnych do środka transportu, który ma służyć do realizacji zamówienia.

Waloryzacja kosztów dowozu

Zalecane jest nie tylko uwzględnienie maksymalnego zakresu świadczenia, ale również dokonanie swego rodzaju „waloryzacji” kosztów jednorazowego dowozu, tj. w zależności od sposobu wynagradzania wykonawcy – ceny jednostkowej biletu lub stawki za przewóz. Waloryzacja, o której mowa, nie sprowadza się do podwyższenia ceny o wskaźnik inflacji, albowiem ten określa średni poziom zmiany cen dóbr wskazanych jako właściwe do wyliczenia wskaźnika, tym samym może nie obrazować w sposób miarodajny zmian cen usług przewozowych. Ustawodawca wymaga od zamawiającego ustalenia, czy do zmian cen doszło w obrębie dóbr, które planuje nabyć, a jeśli tak, to, z jaką faktycznie zmianą cen w zakresie interesujących nas dóbr mamy do czynienia. Aby to ustalić, zamawiający może zasięgnąć opinii wykonawców działających na danym rynku dóbr, np. poprzez rozeznanie rynku – skierowanie zapytań do potencjalnych wykonawców.